Trước tình hình số vụ tố cáo các đối tượng lừa đảo chiếm đoạt tài sản qua hình thức "sử dụng mạng máy tính, mạng viễn thông, mạng internet hoặc các thiết bị số" xảy ra nhiều gây thiệt hại lớn về tài sản có xu hướng gia tăng. Thời gian qua, Công an Quận 3 đã phối hợp với lực lượng chức năng, chính quyền các địa phương mở cao điểm tuyên truyền, nâng cao nhận thức của người dân về cách thức, thủ đoạn của loại tội phạm này.

Qua theo dõi, phân tích tình hình, thủ đoạn hoạt động của tội phạm lừa đảo chiếm đoạt tài sản hiện nay tập trung vào các thủ đoạn như sau: Lừa đảo thông qua mạng internet huy động vốn dưới hình thức đa cấp và hình thức đồng tiền ảo bitcoin; lừa đảo bằng hình thức giả danh cơ quan công an, viện kiểm sát, tòa án và các cơ quan hành pháp khác; lừa đảo nhờ nhận quà hoặc tiền mặt từ nước ngoài về không qua hệ thống ngân hàng và chiếm đoạt tài khoản facebook cá nhân rồi lừa người thân nạn nhân chuyển tiền,…

Qua đấu tranh các chuyên án lừa đảo trên không gian mạng của lực lượng chức năng, nhận thấy các đối tượng hoạt động trên các website, sàn giao dịch tiền ảo, ứng dụng mạng xã hội (facebook, zalo...). Phạm vi hoạt động của các đối tượng này rất rộng, nơi cư trú ở nhiều tỉnh, thành phố trên cả nước, thậm chí ở nước ngoài.

Qua nắm bắt tình hình và theo dõi kết quả đấu tranh, xác minh, làm rõ các hành vi lừa chiếm đoạt tài sản trên địa bàn, Công an quận nhận thấy có một số thủ đoạn phổ biến mà các đối tượng thường lợi dụng sự nhẹ dạ, cả tin, lòng tham vật chất và sự sợ hãi của bị hại, đặc biệt là phụ nữ và người cao tuổi. Phương thức, thủ đoạn của các đối tượng là lợi dụng các giao dịch, kết nối trên internet, mạng xã hội, mạng viễn thông để liên lạc với bị hại, sau đó lợi dụng lòng tin, lòng tham hoặc sự sợ hãi của bị hại để thực hiện hành vi lừa đảo. Đối với hình thức này nổi lên một số thủ đoạn chủ yếu, như giả danh người nước ngoài kết bạn làm quen và nhắn tin cho bị hại hứa sẽ chuyển quà hoặc USD, EURO về Việt Nam. Sau đó giả danh nhân viên sân bay, bưu điện, hải quan thông báo và yêu cầu người nhận chuyển tiền đóng cước, thuế hoặc chi phí thông quan mới được nhận quà để chiếm đoạt.

Ngoài ra, đối tượng còn giả danh cán bộ công an, viện kiểm sát, tòa án để gọi điện đe dọa các cá nhân, thông báo họ đang liên quan đến vụ án, vụ việc vi phạm pháp luật, yêu cầu cung cấp số tài khoản hoặc chuyển tiền vào tài khoản mà đối tượng cung cấp nhằm mục đích phục vụ điều tra, khi nào kết thúc sẽ trả lại và không được tiết lộ cho người khác để đảm bảo an toàn tính mạng. Cùng với đó, đối tượng còn giả danh cán bộ Cục Cảnh sát giao thông, cán bộ Công an các đơn vị, địa phương thông báo cho bị hại về vi phạm khi tham gia giao thông, yêu cầu bị hại đăng nhập tài khoản để nộp tiền xử phạt nguội.

Bên cạnh đó, đối tượng lừa đảo còn kêu gọi đầu tư tài chính, tiền ảo như kêu gọi người dân bỏ tiền tham gia đầu tư, mua - bán, giao dịch các loại tiền ảo”, “tiền kỹ thuật số”, “tiền mã hóa” (Bitcoin, Etherum, USDT...) trên các sàn giao dịch quyền chọn nhị phân (Binary Orion - BO), sàn đầu tư ngoại hối... gắn mác giấy phép hoạt động của nước ngoài, kèm theo các lời cam đoan, hứa hẹn lợi nhuận lớn, bảo hiểm vốn... Khi huy động được lượng tiền đủ lớn, các đối tượng chủ sàn sẽ can thiệp làm mất giá trị của đồng tiền ảo, điều chỉnh kết quả giao dịch thắng-thua một cách tinh vi hoặc đánh sập hệ thống để chiếm đoạt toàn bộ số tiền của nhà đầu tư. Cùng với đó, phương thức, thủ đoạn của các đối tượng là lợi dụng tuyển cộng tác viên bán hàng trên các sàn thương mại điện tử; lừa đảo vay vốn qua app; lừa đảo trúng thưởng; lừa đảo đặt cọc mua hàng qua mạng…

Để đấu tranh hiệu quả với tội phạm sử dụng công nghệ cao để chiếm đoạt tài sản trên không gian mạng, Công an quận đã chủ động tham mưu cho cấp ủy, chính quyền tăng cường các giải pháp phòng ngừa, đấu tranh. Đồng thời, chỉ đạo Công an 12 phường, các đội nghiệp vụ chủ động nắm tình hình, phòng ngừa và đấu tranh triệt phá các tổ chức, đường dây, cá nhân lợi dụng công nghệ cao để hoạt động phạm tội. Củng cố chắc chắn hồ sơ, khởi tố các vụ việc có đủ dấu hiệu cấu thành tội phạm. Tăng cường công tác trinh sát nắm tình hình diễn biến, phương thức, thủ đoạn hoạt động của tội phạm.

Cùng với công tác đấu tranh, lực lượng công an đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến tình hình, phương thức, thủ đoạn hoạt động của loại tội phạm này; đồng thời nâng cao ý thức tự bảo vệ tài sản của cơ quan, doanh nghiệp, cá nhân, cũng như kịp thời cung cấp các thông tin, dấu hiệu hoạt động của tội phạm trong quá trình sử dụng công nghệ thông tin, sử dụng máy tính để kinh doanh, thông tin liên lạc. Bên cạnh đó, lực lượng công an tăng cường công tác phối hợp với các cơ quan, doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực công nghệ thông tin như bưu chính-viễn thông, ngân hàng, tài chính... để trao đổi thông tin tội phạm, nâng cao hiệu quả trong công tác phối hợp đấu tranh với tội phạm sử dụng công nghệ cao.

Dự báo trong thời gian tới tội phạm lừa đảo chiếm đoạt tài sản trên không gian mạng tiếp tục diễn biến phức tạp, chính vì vậy ngoài những kế hoạch, giải pháp của lực lượng công an, thì người dân cần thường xuyên cập nhật các thông tin về tội phạm đã được cơ quan công an, cơ quan truyền thông đăng tải trên hệ thống phát thanh, truyền hình, trên mạng xã hội…, nhất là thủ đoạn hoạt động phạm tội để tự phòng tránh. Không cung cấp thông tin cá nhân, tài khoản ngân hàng cho bất kỳ ai khi chưa xác thực. Đồng thời, không chuyển tiền khi chưa kiểm tra, xác minh, chưa biết rõ người nhận là ai. Khi phát hiện dấu hiệu lừa đảo cần báo ngay với cơ quan chức năng để được giải quyết.

Để nâng cao hiệu quả công tác Nhà nước trong phòng ngừa, đấu tranh với tội phạm và vi phạm liên quan đến hoạt động lừa đảo, chiếm đoạt tài sản, nhất là lừa đảo chiếm đoạt tài sản trên không gian mạng, Công an quận đã chủ động phối hợp với các ngành chức năng, chính quyền địa phương, cơ quan báo chí đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức của cán bộ và Nhân dân trong phòng ngừa, phát hiện, đấu tranh với tội phạm sử dụng công nghệ cao. Đặc biệt, đơn vị đã tham mưu cho UBND quận chỉ đạo tuyên truyền và yêu cầu phát thông báo về phương thức, thủ đoạn cũng như các biện pháp phòng ngừa tội phạm lừa đảo chiếm đoạt tài sản bằng nhiều hình thức. Nội dung tuyên truyền tập trung vào phương thức, thủ đoạn hoạt động của tội phạm sử dụng công nghệ cao, cảnh báo người dân chủ động phòng ngừa, tích cực tố giác tội phạm, thông tin kịp thời với lực lượng Công an khi có nghi vấn.

Thời gian tới, Công an quận tiếp tục triển khai đồng bộ các giải pháp đấu tranh phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật liên quan đến hoạt động lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Tăng cường công tác kiểm soát không gian mạng nhằm nâng cao hiệu quả phòng ngừa, xử lý hoạt động lợi dụng công nghệ cao để lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Làm tốt công tác tiếp nhận, giải quyết tin báo tố giác về tội phạm và kiến nghị khởi tố. Tổ chức điều tra, truy tố, xét xử đối với các vụ án có liên quan đến hoạt động lừa đảo, đảm bảo xử lý nghiêm minh, không bỏ lọt tội phạm.

Hiện nay, hàng ngàn tài liệu tuyên truyền về nội dung này đã được chuyển tới Công an 12 phường trên địa bàn quận, tổ chức dán công khai ở những nơi công cộng, đặc biệt là ngân hàng, bưu điện, khu vực chợ để người dân tiện theo dõi.

Ngoài ra, chính quyền địa phương thực hiện tuyên truyền trên hệ thống loa truyền thanh, các cuộc họp tổ dân phố nhằm nâng cao nhận thức của người dân đối với loại tội phạm nguy hiểm này.

leftcenterrightdel
 Một số hình ảnh tuyên truyền và ra quân phòng ngừa tội phạm lừa đảo công nghệ cao

Lê Minh Tuấn